Khi làm việc với pedal, guitar, amp việc lựa chọn loại chiết áp potentiometer (pot) phù hợp là một yếu tố quan trọng. Ba loại pot thường gặp là Linear Pot, Logarithmic Pot (Log Pot), và Anti-Log Pot. Mỗi loại có đặc điểm riêng, ảnh hưởng lớn đến cảm giác điều khiển và âm thanh của pedal.


1. Linear Potentiometer (Linear Pot)

Linear pot có sự thay đổi giá trị điện trở tuyến tính theo góc quay. Điều này có nghĩa là khi bạn xoay núm điều chỉnh, giá trị điện trở sẽ tăng hoặc giảm đều đặn, theo một đường thẳng khi vẽ trên đồ thị.

  • Ứng dụng:
    • Dùng trong điều chỉnh các tham số không cần sự thay đổi theo cảm giác tự nhiên của tai, như tone hoặc blend.
    • Phù hợp với các mạch đòi hỏi sự chính xác trong điều chỉnh, chẳng hạn như mạch điều chỉnh gain hoặc crossfade.
  • Ưu điểm:
    • Điều chỉnh đều đặn, dễ dự đoán.
    • Dễ hiểu và dễ áp dụng cho các dự án DIY.
  • Nhược điểm:
    • Không phù hợp khi điều chỉnh âm lượng hoặc các thông số liên quan đến cảm giác tự nhiên của tai (vì tai người không cảm nhận âm thanh theo cách tuyến tính).



2. Logarithmic Potentiometer (Log Pot)

Log pot (thường được ký hiệu là "A" trên thân pot) thay đổi giá trị điện trở theo một đường cong logarit. Điều này đồng nghĩa với việc ở đầu hành trình xoay, giá trị điện trở tăng chậm, nhưng về cuối hành trình, nó tăng nhanh hơn.

  • Ứng dụng:
    • Dùng để điều chỉnh âm lượng (volume) vì tai người cảm nhận âm thanh theo quy luật logarit.
    • Tạo cảm giác điều chỉnh âm lượng tự nhiên hơn, đặc biệt trong các pedal overdrive hoặc fuzz.
  • Ưu điểm:
    • Mang lại trải nghiệm nghe nhạc và điều chỉnh âm lượng tự nhiên hơn.
    • Hỗ trợ trong các mạch yêu cầu thay đổi âm thanh theo cách “mượt mà”.
  • Nhược điểm:
    • Giá trị điện trở không thay đổi đều đặn, có thể gây khó khăn khi cần điều chỉnh chính xác.



3. Anti-Logarithmic Potentiometer (Anti-Log Pot)

Anti-log pot (thường ký hiệu là "C") có đường cong thay đổi điện trở ngược lại với log pot: giá trị điện trở thay đổi nhanh ở đầu hành trình xoay và chậm lại về cuối.

  • Ứng dụng:
    • Phù hợp trong một số trường hợp đặc biệt, như điều chỉnh các tham số không tuyến tính ngược với cảm giác tự nhiên (ví dụ: các mạch điều chỉnh feedback hoặc độ sâu modulation).
    • Được sử dụng ít hơn so với linear và log pot.
  • Ưu điểm:
    • Hữu ích trong các mạch yêu cầu sự nhạy cảm cao ở đầu hành trình điều chỉnh.
  • Nhược điểm:
    • Hiếm gặp, khó tìm.
    • Không phổ biến nên ít được sử dụng trong các pedal thông thường.



 Kết luận

Việc lựa chọn loại pot phù hợp phụ thuộc vào chức năng mà bạn muốn thiết lập cho pedal. Log Pot là lựa chọn phổ biến nhất khi điều chỉnh âm lượng, trong khi Linear Pot thường được dùng cho tone hoặc gain. Anti-Log Pot chỉ phù hợp trong các mạch yêu cầu thay đổi độc đáo.

Hãy thử nghiệm cả Linear và Log Pot để cảm nhận sự khác biệt. Sau đó, tùy thuộc vào mục tiêu âm thanh của bạn, bạn sẽ biết loại pot nào là lựa chọn tốt nhất.



Ủng hộ tôi một ly cafe nếu bạn thích bài viết này